Magazine Logo

Conceptondersteunende Communicatie - 4 case studies

Kim van de Sande, Wilma Denteneer – van der Pasch, Roger Verpoorten, Jet Isarin

WTA

Achtergrond: Bij personen met autisme vinden problemen in sociale interactie, communicatie en afwijkende/ verstoorde gedragspatronen frequent hun oorzaak in een andere en veelal afwijkende waarneming en betekenisverlening. Kenmerken hiervan zijn onder meer een versmalde aandacht of focus, vaak concreet, detailgericht en onvoldoende context gerelateerd. Interpretatie gebeurt vaak eerder op locaal dan op globaal betekenisniveau. Cognitief is sprake van beperkt toegepaste centrale coherentie. Betekenisverlening kan hierdoor zodanig worden bemoeilijkt dat het resulteert in afwijkende conceptwaarneming. Een concept is een betekenisvol element, of een geheel van elementen, wat we aan gegeven informatie kunnen waarnemen of interpreteren. Concepten kunnen enkelvoudig, concreet en eenduidig te communiceren zijn, zoals bijvoorbeeld een informatiebit in een computerprogramma. Ze kunnen echter ook een zeer complex geheel aan betekeniselementen omvatten zoals bijvoorbeeld een sociaal concept wie is wie? veel minder eenduidig waarneembaar en vaak niet expliciet, dus met verborgen elementen van betekenis gecommuniceerd. Bij autisme kunnen elementen van een gecommuniceerd concept door ánders gestuurde informatieverwerking, ofwel niet zijn waargenomen of onvoldoende zijn waargenomen en geïnterpreteerd in hun onderlinge verband en context. Er wordt dan een ánder of afwijkend concept waargenomen in een gedeelde boodschap of communicatie dan wat de partner hierbij veronderstelt. Het waargenomen concept kleurt vaak versmald, te letterlijk, te concreet of totaal niet contextverbonden in. Dit vormt een voedingsbodem voor wederzijds misverstaan. Communicatieve ondersteuning die leidt tot wederzijds adequate of bedoelde conceptwaarneming is dan noodzakelijk. Vaak voor nieuwe concepten, maar in elk geval altijd voor misverstane of onbegrepen gebleken concepten. Conceptondersteunende Communicatie (CoC) is een methodiek die principieel uitgaat van een door autisme ánders verlopende waarneming en betekenisverlening. Conceptwaarneming wordt wanneer nodig ondersteund met expliciete informatie omtrent deelelementen en hun samenhang van een te communiceren concept of betekenisgeheel. Dit gebeurt met zowel een individuele aangepaste communicatievorm, als met een afstemming op het niveau waarop een persoon betekenis verleent aan communicatie. Ook de daarbij toegepaste leerstrategie houdt rekening met een atypisch verlopende waarneming en betekenisverlening. Om de rest van dit artikel te lezen dient u zich in te loggen of te registreren.

WTA

WTA (Het Wetenschappelijk Tijdschrift voor Autisme) is een peerreviewed tijdschrift met als doelstelling het bevorderen van de verspreiding van wetenschappelijk gefundeerde kennis over het spectrum van autismestoornissen in het Nederlands taalgebied. De verbreding van het wetenschappelijk fundament is gericht op de verbetering van de positie van mensen met autisme in de samenleving in de meest brede zin van het woord.

Naar de website.



Ouderschapskennis

Ouderschapskennis, voor opvoedondersteuners en ouderbegeleiders, is een tijdschrift voor de studie van ouderschap en ouderschapsproblematiek. De redactie van Ouderschapskennis weet uit ervaring wat de dagelijkse dilemma’s op de werkvloer van ouders, ouderbegeleiders en opvoedondersteuners zijn.

Naar de website



Waardenwerk

Tijdschrift Waardenwerk richt zich op het onderzoeken en ondersteunen van werken aan waarden op drie, onderling samenhangende niveaus: het niveau van de persoonlijke bestaansethiek, het niveau van werk en professioneel handelen en het niveau van organiseren en besturen.

Naar de website



Participatie en Herstel

‘Participatie en Herstel’ is een voortzetting van het Tijdschrift voor Rehabilitatie en Herstel. Het richt zich op ondersteuning van maatschappelijk herstel, sociale inclusie en het tegengaan van maatschappelijke uitsluiting van mensen met een verslaving of met forensische problematiek.


Naar de website